Większość przedsiębiorców zdążyła się już przyzwyczaić, że każdy kolejny rok działalności oznacza większe koszty prowadzenia firmy i zatrudnienia. Pytanie nie brzmi zatem, czy zwiększą się koszty zatrudnienia pracownika, a o ile się zwiększą. W dzisiejszym artykule na nie odpowiemy. Podsumujemy najważniejsze informacje uwzględniając minimalne wynagrodzenie przewidziane na 2021 rok, jak również rodzaj umowy z pracownikiem. Opowiemy też o planowanych zmianach w przepisach, które będą miały duże przełożenie na koszty zatrudnienia w najbliższych latach.
Koszty zatrudnienia pracownika w 2021
Przedsiębiorcy zatrudniają pracowników w swojej firmie na podstawie umów cywilnoprawnych. Koszty zatrudnienia będą kształtować się różnie w zależności od tego czy mówimy o umowie o pracę, umowie zlecenie, czy umowie o dzieło. Koszty będą też zależne od kwoty wynagrodzenia minimalnego przewidzianego na dany rok. Zwłaszcza w przypadku umowy o pracę. Wiemy, że w 2021 roku płaca minimalna będzie wynosić 2800 PLN brutto. Oznacza to, że w stosunku do poprzedniego roku wzrośnie o 200 PLN brutto. To jednak nie jedyna zmiana, która będzie miała bezpośredni wpływ na koszty zatrudnienia jaka czeka nas w 2021 roku. Coraz głośniej mówi się o pełnym oskładkowania umów cywilnoprawnych już z początkiem 2021 r. Oczywiście pomysł jest krytycznie oceniany przez środowisko biznesowe i przedsiębiorców. Trudno się dziwić, zwłaszcza że w jakimś sensie unieważniłoby to rządową pomoc w czasie pandemii i sens tarcz antykryzysowych.
Jeśli chodzi o umowy zlecenia, aktualnie obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za zleceniobiorców zależy od tego, czy umowa stanowi dla zatrudnionej osoby jedyny tytuł do ubezpieczeń, czy pracownik wykonuje równocześnie umowę o pracę lub inną umowę zlecenie. Jeśli z pierwszej umowy opłacono składki od co najmniej minimalnego wynagrodzenia, to od kolejnych opłaca się już tylko składkę zdrowotną. Jest rozwiązanie stosunkowo korzystne zarówno dla pracownika i pracodawcy. Natomiast pełne oskładkowanie umów zlecenia oznaczałoby nie tylko zwiększenie kosztów zatrudnienia dla zleceniodawców ale też mniejsze wypłaty dla zleceniobiorców. Żeby tego było mało, pod system ubezpieczeń społecznych mogą zacząć podlegać także umowy o dzieło, które dotychczas były z niego praktycznie wyłączone. Od 2021 r. wejdzie w życie zmiana art. 36 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266 z późn. zm.), która zdaniem części ekspertów wprowadzi „tylnymi drzwiami” oskładkowanie umów o dzieło bez wpisywania ich do ustawowego katalogu tytułów podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.
Nie znamy jeszcze oficjalnego projektu ustawy, nie mamy potwierdzonych wszystkich doniesień. Jest zatem nadzieja, że rząd wycofa się ze swoich wcześniejszych zapowiedzi. Zwłaszcza, że wprowadzenie tego rodzaju zmian w czasie pandemii i kryzysu wydaje się naprawdę złym pomysłem. Oczywiście poinformujemy Was, gdy tylko pojawią się oficjalne informacje. Obserwujcie nasz profil i nasze #księgonewsy na Facebooku i Twitterze, żeby być na bieżąco. A teraz skupmy się na tym co w kwestii kosztów zatrudnienia wiemy na pewno.
Koszt zatrudnienia pracownika na umowie o pracę
W przypadku umów o pracę, kosztem uzyskania przychodu firmy są zarówno wynagrodzenie brutto, jak i składki ZUS obciążające pracodawcę. Przy umowach o pracę, składki ZUS są pobierane zarówno z wynagrodzenia pracownika, jak też z kieszeni przedsiębiorcy.
| RODZAJ UBEZPIECZENIA | SKŁADKI OPŁACANE PRZEZ PRACODAWCĘ | SKŁADKI OPŁACANE PRZEZ PRACOWNIKA |
| Emerytalne | 9,76% | 9,76% |
| Rentowe | 6,50% | 1,50% |
| Wypadkowe | 1,67% | – |
| Chorobowe | – | 2,45% |
| Zdrowotne | – | 9,00% |
| Fundusz Pracy | 2,45% | – |
| FGŚP | 0,10% | – |
Posługując się powyższą tabelą łatwo obliczyć ile dokładnie wyniesie koszt zatrudnienia pracownika na umowie o pracę. Obliczymy je dla kwoty minimalnego wynagrodzenia na 2021 rok, czyli 2800 PLN.
| RODZAJ UBEZPIECZENIA | SKŁADKI OPŁACANE PRZEZ PRACODAWCĘ | WARTOŚĆ SKŁADKI OPŁACANEJ PRZEZ PRACODAWCĘ |
| Emerytalne | 9,76% | 9,76 x 2800 = 273,28 PLN |
| Rentowe | 6,50% | 6,5 x 2800 = 182,00 PLN |
| Wypadkowe | 1,67% | 1,67 x 2800 = 46,76 PLN |
| Fundusz Pracy | 2,45% | 2,45 x 2800 = 68,60 PLN |
| FGŚP | 0,10% | 0,1 x 2800 = 2,80 PLN |
| ŁĄCZNA WARTOŚĆ SKŁADEK OPŁACANYCH PRZEZ PRACODAWCĘ: 573,44 PLN | ||
Jeśli interesuje Was temat umowy o pracę, zachęcamy zajrzeć na zaprzyjaźnionego bloga o biznesie, gdzie znajdziecie więcej informacji i darmowy wzór umowy do pobrania.
Koszt zatrudnienia pracownika na umowę zlecenie
W przypadku umowy zlecenia koszt zatrudnienia jest uzależniony od kilku czynników charakteryzujących zatrudnioną osobę. Zilustrowaliśmy to w poniższej tabeli. Trzeba jednocześnie pamiętać, że wynagrodzenie zleceniobiorcy nie może być niższe niż minimalna stawka godzinowa. W 2021 roku wynosi ona 18,30 PLN brutto za godzinę.
| PROFIL ZLECENIOBIORCY | KOSZT ZLECENIODAWCY |
| Umowa jest jedynym źródłem zatrudnienia | Wynagrodzenie brutto + składki ZUS finansowane przez zleceniodawcę (ubezpieczenie społeczne, FP, FGŚP) |
| Osoba zatrudniona dodatkowo w innej firmie, której wynagrodzenie jest równe co najmniej wynagrodzeniu minimalnemu | wynagrodzenie brutto |
| Student przed 26 rokiem życia | wynagrodzenie brutto |
Tak wygląda kwestia kosztów zatrudnienia na dzień dzisiejszy. Tak jak wspomnieliśmy na wstępie, sytuacja może zmienić się po wprowadzeniu zmian w przepisach. Na ten moment osoba wykonująca pracę w oparciu o dwie lub więcej umów zlecenia – odprowadza składki na ubezpieczenie społeczne wyłącznie od pierwszej nich, o ile uzyskuje z niej wynagrodzenie na poziomie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę. W praktyce oznacza to, że wynagrodzenie z kolejnych umów jest wyższe średnio o ok. 30%. W przypadku jednoczesnego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę oraz umowy zlecenia z tym samym podmiotem – zatrudniony z obu tytułów podlega ubezpieczeniom emerytalno-rentowym obowiązkowo. Gdy osoba pozostająca w stosunku pracy, wykonuje jednocześnie umowę zlecenia na rzecz innego podmiotu – umowa ta podlega oskładkowaniu jedynie na ubezpieczenia społeczne, jeśli przychód z umowy o pracę jest niższy niż kwota minimalnego wynagrodzenia. Jeśli zaś wynagrodzenie ze stosunku pracy odpowiada co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu, składki na ubezpieczenie społeczne od umowy zlecenia odprowadzane są dobrowolnie.
Jeżeli chcecie dowiedzieć się czegoś więcej na temat umów zlecenia, pobrać darmowy wzór dokumentu, zajrzyjcie do tego wpisu, jak również do naszego artykułu, w którym podsumowaliśmy kwestię wypowiedzenia umowy zlecenia.
Koszt zatrudnienia pracownika na umowę o dzieło
Z umowami o dzieło, jest o tyle prosta sprawa, że w zasadzie nie odprowadza się od nich żadnych składek. Obowiązek ubezpieczenia z tytułu umowy o dzieło powstaje w przypadku, gdy umowa jest wykonywana na rzecz własnego pracodawcy. Na ten moment, kosztem uzyskania przychodów przedsiębiorcy będzie jedynie wynagrodzenie brutto zatrudnionego.
Zastanawiasz się jak rozliczać umowę o dzieło? Zajrzyj tutaj!
Tak jak wspomnieliśmy, w przyszłym roku może się to zmienić. Niezależnie od tego, na co ostatecznie zdecydują się rządzący, warto pamiętać, że od 1 stycznia 2021 r. każdy płatnik składek i każda osoba fizyczna zlecająca dzieło mają obowiązek poinformować o tym ZUS w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy. Wzór informacji o zakontraktowanych przez płatnika umowach o dzieło zostanie określony w rozporządzeniu wykonawczym. Z tego obowiązku są wyłączone tylko umowy zawarte z własnym pracownikiem lub wykonywane na rzecz własnego pracodawcy (czyli umowy, które i tak były już oskładkowane). Fakt, że ZUS będzie monitorował i gromadził dane o wszystkich umowach o dzieło, może w praktyce oznaczać, że część z nich będzie poddane pod wątpliwość. Do tej pory ZUS, w ramach kontroli płatników, często kwestionował rzeczywisty charakter umów o dzieło i uznawał je za umowy zlecenia. To jak można się domyślać, wiązało się to z ustaleniem należności składkowej od takich umów oraz zobowiązaniem płatnika do rozliczenia i uregulowania powstałego w ten sposób zadłużenia.
Nie pozostaje nic innego jak uważnie obserwować oficjalne komunikaty i mieć nadzieję, że umowy o dzieło (tak jak i umowy zlecenia) nie zostaną oskładkowane. A tego rodzaju praktyka nie stanie się okazją dla ZUS-u do tego, aby masowo kwestionować umowy o dzieło. Miałoby to negatywny wpływ dla przedsiębiorców i wpłynęłaby na wzrost kosztów zatrudnienia nie tylko w 2021 roku ale też w kolejnych latach.