Księgowość kryptowalut

Kryptowaluty są na ustach wszystkich już od dłuższego czasu. Na przestrzeni kilkunastu ostatnich lat stały się istotną częścią rynku finansowego. Coraz większa liczba osób zaczyna też korzystać z wirtualnych walut w swojej działalności. Coraz większa liczba państw wprowadza nowe przepisy regulujące materię aktywów cyfrowych (zarówno na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym). W dzisiejszym tekście podpowiemy Wam jak wygląda księgowość kryptowalut w praktyce, na co warto zwrócić uwagę i jaki jest stan regulacji prawnych w tym zakresie. Na koniec będziecie mogli przyjrzeć się naszej ofercie na obsługę księgowości kryptowalut. Zapraszamy!

Kryptowaluty, a podatki

Dla wielu osób wirtualne waluty to nadal ciekawostka, z drugiej strony sporo osób i przedsiębiorców inwestuje w technologię blockchain, co niesie konieczność rozliczenia podatku. W Polsce kryptowaluty nadal nie są oficjalnym środkiem płatniczym. Mimo tego posiadacze cyfrowych pieniędzy muszą o nich wspomnieć w zeznaniu podatkowym. Od 2018 roku większość osób rozliczała się tak, jak uważała za słuszne i prawidłowe. Urzędy wydawały sprzeczne interpretacje, przez co powstało spore zamieszanie. Ostatecznie regulator przedstawił przepisy, które wskazują, jak zrobić poprawnie rozliczyć podatki od kryptowalut.

Podstawowa zasad – dopóki jesteś posiadaczem kryptowalut, dopóty nie musisz niczego zgłaszać. Obowiązek podatkowy pojawia się w momencie wymiany e-waluty na tradycyjne pieniądze, albo na towary, usługi (ewentualnie prawa majątkowe). Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 roku wyjaśnia, że jest to „odpłatne zbycie waluty wirtualnej”. Transfer pomiędzy kryptowalutami (np. wymiana Bitcoina na Ethereum) nie podlega opodatkowaniu. Obowiązek podatkowy nie powstaje także w sytuacji, gdy coiny stają się tokenami lub stablecoinami. Warto też pamiętać, że kryptowaluty są zwolnione z podatku PCC (od czynności cywilnoprawnych). Podatek od przychodów związanych z kryptowalutami wynosi 19%. Zeznanie PIT-38 można złożyć w wersji elektronicznej lub papierowej, w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania.

Art. 17 Ustawy ust. 1 f o PIT: „Przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna, lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną”.

O czym warto jeszcze pamiętać? PIT-38 z kryptowalut należy składać nawet, gdy podatnik nie uzyskał żadnych przychodów i ponosił jedynie wydatki. W kolejnych latach taka osoba będzie mogła potrącić te koszty od podatku, jeśli sprzeda wirtualne pieniądze. Kosztami uzyskania przychodów ze sprzedaży kryptowalut są udokumentowane wydatki, które podatnik poniósł na nabycie wirtualnej waluty oraz koszty związane z ich zbyciem, np. zapłatę dla pośredników w sprzedaży. Część osób pozyskuje kryptowaluty w efekcie ich tzw. „kopania”. Co ważne, w takim przypadku za koszt uzyskania przychodów nie można uznać zakupu przeznaczonego do tego sprzętu elektronicznego czy kosztów zużycia energii. Kosztem nie są też wydatki związane z wymianą jednej waluty wirtualnej na inną.

Kryptowaluty, a regulacje prawne

Unia Europejska ostatecznie uzgodniła tymczasową wersję Rozporządzenia Markets in Crypto Assets (MiCA), którego pełny tekst nie został jeszcze ujawniony i musi zostać zatwierdzony przez Radę UE oraz Parlament. Po zatwierdzeniu go przez Radę UE i Parlament nastąpi okres 18 miesięcy, zanim wejdzie w życie. Jakie przepisy i regulacje zawiera MiCA? I co to oznacza w praktyce? Poniżej podsumowaliśmy najważniejsze założenia:

Stablecoiny – w dziennym wolumenie obrotu dla stablecoinów zostanie ustanowiony limit 200 mln EUR. W przypadku stablecoinów z ponad 10 milionami użytkowników lub wartością 5 miliardów EUR w obiegu, nadzór przypadnie Europejskiemu Urzędowi Bankowemu (EBA).
Crypto Asset Service Providers (CASPs) – Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) i EBA będą odpowiedzialne za monitorowanie rynków kryptowalut, oraz będą miały prawo do interwencji w ściśle określonych sytuacjach. Unia Europejska zakłada również utworzenie organu oddelegowanego do nadzoru nad centralnym rejestrem dostawców usług w zakresie kryptowalut.
KYC od 1 EUR – aktualnie nie ma konieczności stosowania procedur Know Your Client (KYC) do 1000 EUR, jeśli nie występują żadne podejrzenia w stosunku do klienta i transakcji. W przyszłości próg ten zostanie obniżony i już od 1 EUR niezbędne będzie weryfikowanie każdej operacji.
Rejestracja w unijnym rejestrze kryptowalut – Rozporządzenie posługuje się pojęciem “dostawca usług kryptowalutowych/kryptoaktywowych”. W definicję wpisuje się każda osoba, której zajęcie lub działalność gospodarcza polega na świadczeniu jednej lub więcej usług kryptowalutowych na rzecz osób trzecich na zasadach zawodowych. Oznacza to, że rejestracji podlegają podmioty, które świadczą usługi wymiany walut wirtualnych na prawne środki płatnicze czy też prowadzące rachunki, na których przechowywane są waluty wirtualne.
MiCA przewiduje nową kategorię podmiotów, czyli “świadczących usługi doradcze w zakresie kryptowalut”. W ten katalog będą wpisywać się głównie różnego typu doradcy nakłaniający do inwestycji w obszarze aktywów cyfrowych.
Emitenci kryptowalut będą musieli najpierw opublikować białą księgę (w języku angielskim lub języku urzędowym państwa UE), która będzie zawierać podstawowe informacje na temat charakterystyki, praw i obowiązków oraz technologii i projektu bazowego (co najmniej 20 dni przed startem danego projektu).
Firmy spoza Unii Europejskiej stracą możliwość oferowania usług z zakresu kryptowalut na terenie UE. Firmy z Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) na ten moment nie zostały jeszcze uwzględnione w Rozporządzeniu MiCA.
W przypadku naruszenia przepisów właściwe organy mogą nałożyć sankcje pieniężne do 5 mln EUR lub 3% rocznego obrotu w przypadku osób prawnych lub 700 tys. EUR w przypadku osób fizycznych (jest to odrębne od sankcji wynikających z prawa krajowego).