Prowadzenie przedsiębiorstwa w formie spółki komandytowej do niedawna było popularnym rozwiązaniem. To się może jednak w niedługim czasie zmienić. W zasadzie można powiedzieć, że z każdą kolejną wprowadzoną zmianą przepisów – staje się coraz mniej atrakcyjna dla przedsiębiorców. Dlaczego? Jakie zmiany przepisów mają na to wpływ? W dzisiejszym wpisie postanowiliśmy przypomnieć i podsumować najważniejsze informacje dotyczące spółki komandytowej, jak również przedstawić dokładniej planowane zmiany. Te już wprowadzone, jak również te, które mają pojawić się niedalekiej przyszłości. Zapraszamy!
Spółka komandytowa – najważniejsze informacje
Zacznijmy od podstawowych informacji. Spółka komandytowa jest zaliczana do spółek osobowych, do których należą też spółka jawna, partnerska i komandytowa – akcyjna. Posiada zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych. Mówiąc bardziej po ludzku – spółka może nabywać we własnym imieniu prawa, w tym nieruchomości, jak również zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
Spółka komandytowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą. To co ją wyróżnia i charakteryzuje to istnienie dwóch kategorii wspólników – komplementariuszy i komandytariuszy. Komandytariusz ponosi ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, a komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki komandytowej bez ograniczeń. Komplementariusz jest wspólnikiem aktywnym, który co do zasady prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz. Czynne uczestniczenie w kierowaniu spółką przez tego wspólnika, zostało połączone z przypisaniem mu nieograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. Komandytariusz pełni natomiast rolę wspólnika pasywnego, który w zasadzie nie prowadzi spraw spółki, nie reprezentuje jej, posiada też ograniczoną odpowiedzialność za jej zobowiązania. Wspólnik ten odpowiada bowiem za zobowiązania tylko do określonej w umowie kwoty tzw. sumy komandytowej, wolny jest natomiast od odpowiedzialności w zakresie wniesionego wkładu.
Wspólnikami w spółce komandytowej mogą być zarówno osoby fizyczne, osoby prawne jak i jednostki organizacyjne, nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawa przyznała zdolność prawną. Podkreślić należy, iż ten sam podmiot nie może być jednocześnie komplementariuszem i komandytariuszem.
Założenie spółki komandytowej
Aby założyć spółkę komandytową konieczne jest zawarcie umowy przez co najmniej dwóch wspólników i zarejestrowanie spółki w KRS. W związku z rejestracją niezbędne będzie zgłoszenie danych do urzędu skarbowego (NIP-8, deklaracja PCC-3), jak również założenie rachunku bankowego dla spółki. Numer NIP i REGON otrzymuje się automatycznie przy rejestracji w KRS.
A może Prosta Spółka Akcyjna? Zajrzyj do naszego artykułu i sprawdź szczegóły!
Spółka komandytowa może powstać w sposób pierwotny i w sposób następczy, czyli poprzez zawarcie umowy spółki komandytowej przez co najmniej dwóch wspólników lub w wyniku przekształcenia innej spółki prawa handlowego w spółkę komandytową. Co to samej umowy – może być zawarta w formie aktu notarialnego – ale nie musi. Jeżeli spółka komandytowa jest zakładana przez Portal S24 (eKRS), czyli bez udziału notariusza, trzeba pamiętać, aby po rejestracji w KRS złożyć do urzędu skarbowego deklarację PCC-3, na podstawie której opłaca się podatek od czynności cywilnoprawnych związany z wniesieniem wkładów do spółki komandytowej. Jeżeli umowa spółki komandytowej zostanie zawarta przed notariuszem, to ten podatek pobierze notariusz i przekaże go do urzędu skarbowego. A co powinna zawierać sama umowa?
Umowa spółki komandytowej musi zawierać:
-
firmę i siedzibę spółki
-
przedmiot działalności spółki
-
czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony
-
oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość
-
sumę komandytową.
Wniesienie wkładu jest obowiązkiem każdego wspólnika i umowa spółki nie może zwalniać żadnego wspólnika z tego obowiązku. Jeśli chodzi o sumę komandytową – stanowi górną granicę odpowiedzialności komandytariusza za zobowiązania spółki, określoną kwotowo. Jeżeli w spółce występuje więcej niż jeden komandytariusz, odrębnie dla każdego z nich jest ustalana suma komandytowa. Suma ta pełni przede wszystkim funkcję gwarancyjną wobec wierzycieli i wobec komandytariusza. Tak jak zaznaczyliśmy – ważnym elementem umowy spółki komandytowej jest oznaczenie wkładów wspólników oraz ich wartości. Ujawnieniu w umowie spółki podlega przedmiot wkładu, jego wartość wraz z przypisaniem ich do poszczególnych wspólników. A jak należy rozumieć określenie firmy? Najprościej mówiąc to nazwa, pod którą spółka będzie prowadzić działalność i występować w obrocie handlowym. Nazwa, która w nazwie będzie posługiwać się dodatkiem „spółka komandytowa” lub sp. k.
Jednym z podstawowych praw wspólników spółki komandytowej jest prawo do zysku. Podział zysków może określać umowa spółki. Jeśli takiego zapisku brakuje w umowie – udział każdego z komplementariuszy jest równy, bez względu na rodzaj i wartość wkładów, a udział każdego z komandytariuszy jest proporcjonalny do wkładu rzeczywiście wniesionego przez komandytariusza do spółki. W umowie spółki można określić inne zasady udziałów w zysku. Dopuszczalne jest nawet rozwiązanie polegające na określeniu w umowie spółki procentowego udziału danego wspólnika w zysku spółki, który nie będzie proporcjonalny do wkładu rzeczywiście wniesionego lub umówionego.
Spółka komandytowa – obowiązki względem ZUS
Przy zakładaniu spółki komandytowej, nie trzeba zgłaszać jej do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Informacja o zarejestrowaniu spółki zostanie przekazane do ZUS przez KRS (automatycznie). Na tej podstawie ZUS zarejestruje spółkę jako płatnika składek. Co ważne, w spółce komandytowej każdy wspólnik jest płatnikiem składek na własne ubezpieczenia, powinien zarejestrować się w ZUS i przekazać do ZUS zgłoszenie płatnika składek, na formularzu ZUS ZFA (a w nim wpisze dane identyfikacyjne takie jak numer PESEL i NIP lub NIP, REGON i PESEL), oraz siebie na formularzu ZUS ZUA i na formularzu ZUS ZZA (jeśli będzie podlegać tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu).
Podatki w spółce komandytowej
Spółka komandytowa może być podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), a podatek od dochodów spółki komandytowej płacą wspólnicy. Od 1 stycznia 2021 roku spółka komandytowa jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Podstawowa wysokość stawki podatku dochodowego od osób prawnych to 19% od osiągniętego dochodu. Jeżeli spółka komandytowa będzie mogła zostać uznana za tzw. małego podatnika stawka ta wyniesienie 9% (o ile roczne przychody spółki nie przekroczą 2 mln euro). Co ważne, wypłata zysku przez spółkę komandytową na rzecz wspólników również podlega opodatkowaniu. Każdy ze wspólników może wybrać formę opodatkowania swoich dochodów ze spółki niezależnie od formy wybranej przez innych wspólników. Jak wspomnieliśmy planowane są jednak znaczące zmiany, które mogą zmienić postrzeganie tej formy prowadzenia działalności. Jakie to zmiany?
Spółka komandytowa – zmiany przepisów
Do końca 2020 roku spółka komandytowa była transparentna podatkowo. Oznaczało to, że podmiotami zobowiązanymi do rozliczenia podatku dochodowego byli wspólnicy spółki komandytowej. Byli oni traktowani jako podmioty prowadzące działalność gospodarczą, co oznacza, że każdy z nich rozliczał podatek dochodowy PIT od dochodu z działalności gospodarczej ustalonej proporcjonalnie do posiadanego udziału w zyskach spółki komandytowej.
Pierwszą istotną zmianą przepisów było zakwalifikowanie spółek komandytowych jako podatników podatku CIT (2021r.). W praktyce oznacza to, że dochody samej spółki komandytowej będą opodatkowane podatkiem dochodowym od osób prawnych (9- lub 19-procentowy podatek CIT), natomiast dochody wspólników – jako dochody z udziału w zyskach samej spółki – będą opodatkowane podatkiem PIT. Można zatem powiedzieć, że dochodzi do podwójnego opodatkowania, co jak łatwo się domyślać, nie jest dobrą wiadomością dla przedsiębiorców.
Kolejna istotna zmiana, która jest jeszcze w fazie projektu to Polski Ład, który zakłada m.in. istotną zmianę w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców. Zamiast stałej opłaty ryczałtowej, podstawę wymiaru składki będzie stanowić rzeczywisty dochód osiągnięty z prowadzonej działalności gospodarczej. Dotyczy to również wspólników spółek komandytowych. Na ten moment wysokość składki zdrowotnej wynosi 9% podstawy. Podstawę wymiaru składki aktualnie stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Zgodnie z powyższym składka zdrowotna w 2021 r. nie może być niższa od kwoty 381,81 zł. Część składki odliczana jest dodatkowo od podatku dochodowego, w związku z czym, jedynie 1,25% podstawy (czyli 53 zł w 2021 r.) stanowi faktyczny ciężar ekonomiczny. Polski Ład zakłada jednak, że od 2022 roku przedsiębiorcy będą zmuszeni do opłacania składki zdrowotnej w wysokości 9% uzyskanego dochodu i to bez możliwości odliczenia choćby części tej składki zdrowotnej od podatku.
Konsekwencje objęcia spółek komandytowych podatkiem CIT i nową składką zdrowotną mogą być bardzo poważne. W praktyce mogą zniechęcić przedsiębiorców do zakładania i prowadzenia spółek komandytowych. Stanie się to mało opłacalne biorąc pod uwagę inne formy prowadzenia działalności. Dlatego warto rozważyć dokonanie restrukturyzacji spółki do innej formy prawnej. Pamiętajcie, że możecie skorzystać z naszego wsparcia w sprawnym i skutecznym przekształceniu firmy. Wystarczy skontaktować się z nami mailowo lub telefonicznie i przedstawić swoją sytuację – wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązanie!