Inflacja w grudniu sięgnęła 8,6%. Można spodziewać się, że w kolejnych miesiącach będzie nadal rosła, a jej negatywne efekty odczują niestety wszyscy. Działanie inflacji ma złagodzić nowy projekt rządowy – Tarcza Antyinflacyjna. Pierwsza wersja tego projektu została wprowadzona w grudniu 2021r. Druga, dosłownie kilka dni temu, została przyjęta przez Sejm. Zaproponowane rozwiązania maja kosztować budżet państwa 15 mld zł. Jakie są główne założenia projektu? Co oznaczają one dla nas? W dzisiejszym artykule, zebraliśmy w jednym miejscu i podsumowaliśmy wszystkie istotne informacje na ten temat, zapraszamy!
Tarcza Antyinflacyjna 1.0
Zacznijmy od podsumowania pierwszych działań antyinflacyjnych wprowadzonych przez rząd pod koniec roku 2021. Według wiceprezes NBP, Tarcza Antyinflacyjna spowoduje obniżenie inflacji przejściowo o 3,4 pkt. proc., a w ujęciu średniorocznym – powinna być niższa o około 1,2 pkt. proc. Dzięki jakim rozwiązaniom będzie to możliwe?
Główne założenia Tarczy Antyinflacyjnej
- zniesienie akcyzy na energię elektryczną;
- obniżenie stawki VAT na energię elektryczną z 23 na 5%;
- obniżenie stawki VAT na gaz ziemny z 23% do 8%;
- obniżenie ceny paliwa przez maksymalne zmniejszenie akcyzy;
- obniżenie podatku VAT na tak zwane ciepło systemowe (ogrzewanie z kaloryferów) z 23% do 8%;
- dodatek osłonowy (o którym opowiemy więcej w dalszej części).
Dodatek osłonowy
Dodatek osłonowy jest jednym z kluczowych rozwiązań Tarczy Antyinflacyjnej, dlatego poświęcimy mu chwilę. Czym jest, kto i na jakie wsparcie może liczyć? Dodatkowe środki niwelujące podwyżki, mają trafić do gospodarstw, w których przeciętne miesięczne dochody nie przekraczają 2100 zł (w przypadku gospodarstw jednoosobowych) albo 1500 zł na osobę (w przypadku gospodarstw wieloosobowych). Dodatek będzie przysługiwał za okres od 1 stycznia 2022 r. do końca roku 2022, a wysokość świadczenia jest zależna od liczby osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego. Ile wynosi wsparcie? Kwota zależna jest od liczby domowników:
- jednoosobowe gospodarstwo domowe otrzyma – 400/500 zł* przy założeniu że jej dochód nie przekroczy 2100 złotych,
- gospodarstwo 2-3 osobowe – otrzyma 600/750 zł* przy założeniu, że dochód nie przekroczy 1500 złotych miesięcznie na osobę,
- gospodarstwo 4-5 osobowe – otrzyma 850 zł/1062,50 zł* przy założeniu, że dochód nie przekroczy 1500 złotych miesięcznie na osobę,
- gospodarstwo 6 i więcej osobowe – otrzyma 1150 zł/ 1437,50 zł* przy założeniu, że dochód nie przekroczy 1500 złotych miesięcznie na osobę.
W przypadku gospodarstw domowych, wykorzystujących węgiel do ogrzewania, dodatek osłonowy będzie wynosił:
- dopłata 500 zł w skali roku dla gospodarstw domowych jednoosobowych o dochodach do 2100 zł miesięcznie,
- dopłata 750 zł w skali roku dla gospodarstw domowych 2-3 osobowych o dochodach do 1500 zł na osobę miesięcznie,
- dopłata 1062,5 zł w skali roku dla gospodarstw domowych 4-5 osobowych o dochodach do 1500 zł na osobę miesięcznie,
- dopłata 1437,5 zł w skali roku dla gospodarstw domowych 6. osobowych i więcej o dochodach do 1500 zł na osobę miesięcznie.
Kwota dofinansowania uzależniona jest od źródła ogrzewania. Minimalna kwota dodatków osłonowych będzie wynosić 20 zł i poniżej tej wartości pieniądze nie będą wypłacane. W sytuacji, gdy głównym źródłem ogrzewania gospodarstwa domowego jest: kocioł, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, itp. na paliwo stałe zasilane węglem lub paliwami węglopochodnymi, wpisane do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, wysokość dodatku osłonowego powiększana jest o 25%. Pieniądze będą przelewane w dwóch równych ratach – w terminach do 31 marca 2022 r., oraz do 2 grudnia 2022 r. Co ważne, w przypadku wniosku o dodatek osłonowy obowiązywać będzie tzw. zasada złotówka za złotówkę. Oznacza to, że dodatek będzie przyznawany nawet po przekroczeniu kryterium dochodowego, a kwota dodatku będzie pomniejszana proporcjonalnie o kwotę przekroczenia. Dodatek osłonowy nie będzie podlegał egzekucji, nie będzie też uwzględniany przy ustalaniu prawa do świadczeń z pomocy społecznej, nie będzie też stanowić dochodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wzór wniosku został już opublikowany w Dzienniku Ustaw. Można go składać od 1 stycznia – do 31 stycznia 2022r. Drugi termin jest od 1 sierpnia do 31 października. We wtorek 4 stycznia ma ruszyć specjalna infolinia, dzięki której będzie można dopytać i wyjaśnić ewentualne pytania związane z dodatkiem osłonowym (pod numerem +48 22 369 14 44). Wniosek będzie można złożyć na piśmie lub drogą elektroniczną (potrzebny podpis elektroniczny lub uwierzytelnienie z wykorzystaniem Profilu Zaufanego). Warto pamiętać, że wnioski złożone po 31 października 2022 r. nie zostaną rozpatrzone.
Tarcza Antyinflacyjna 2.0
Założenia pierwszej odsłony Tarczy Antyinflacyjnej szybko okazały się nie wystarczające. Dlatego też rząd zdecydował się na nowe rozwiązania w ramach Tarczy Antyinflacyjnej 2.0, która w teorii ma być jednym z najbardziej rozbudowanych programów walki z inflacją w Europie. Nowe rozwiązania będą obowiązywać od 1 lutego do 31 lipca 2022 r. Jakie to rozwiązania?
Główne założenia Tarczy Antyinflacyjnej 2.0
- Obniżenie stawki VAT na paliwo do 8% – w lutym obniżony zostanie podatek VAT z 23% do 8%. To ma realnie wpłynąć na dalsze zmniejszenie ceny paliwa, nawet o 60-70 gr na litrze.
- Zerowa stawka VAT na podstawowe produkty spożywcze – co ma być odpowiedzią na rosnące ceny żywności. Dzięki temu, przeciętna rodzina zaoszczędzi ok. 45 zł miesięcznie.
- Zerowa stawka VAT na gaz – dzięki obniżce stawki VAT (od 1 stycznia z 23% do 8%, a od 1 lutego z 8% do 0%) wzrost cen gazu dla gospodarstw domowych ma być jednym z najniższych w Europie.
- Przedłużenie obniżki 5% stawki VAT na prąd do 31 lipca 2022 r.
- Obniżenie VAT na ciepło do 5% – od 1 stycznia 2022 r. rozwiązania Tarczy Antyinflacyjnej obniżyły podatek VAT na ciepło z 23 do 8%. A od 1 lutego 2022 r., będzie miała miejsce obniżka podatku VAT z 8% do 5%. Rozwiązanie skierowane jest dla mieszkań w ramach spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot, jak i domów jednorodzinnych podłączonych do sieci ciepłowniczej.
- 0% VAT na nawozy – całkowite zniesienie VAT na nawozy do produkcji rolnej to, obok obniżek podatków na paliwa i energię elektryczną, kolejne istotne wsparcie polskich producentów, które ma powstrzymać rosnące ceny żywności.
- Niższe rachunki za gaz dzięki taryfom gazowym – od 1 stycznia 2022 r. gospodarstwa domowe wielolokalowych budynków spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, a także szpitale, szkoły, przedszkola, żłobki oraz instytucje kultury zostały objęte specjalnymi taryfami na gaz. Więcej na temat taryf gazowych przeczytasz TUTAJ.
Tarcza Antyinflacyjna, a przedsiębiorcy
Patrząc na podsumowanie rozwiązań Tarczy Antyinflacyjnej, można odnieść wrażenie, że rząd uruchomił konkretne działania, które rzeczywiście mogą pomóc ograniczyć negatywne efekty inflacji. Chociaż na jakiś czas. Jednak jak zauważyli niektórzy specjaliści – w zaproponowanych i wdrożonych projektach (w obu odsłonach programu Tarcza Antyinflacyjna) brakuje jakichkolwiek rozwiązań osłonowych dla biznesu.
Nie ma żadnych konkretnych pomysłów na pomoc dla przedsiębiorców. Jedyną możliwością jaką na ten moment mają firmy, to przerzucanie rosnących kosztów energii, paliwa itd., bezpośrednio na klientów. Większe opłaty dla firm, mogą oznaczać większe ceny produktów i usług, a dla niektórych branż (np. gastronomia) może oznaczać konieczność likwidacji firmy. To sprawia, że rozwiązania wdrożone w ramach tarcz antyinflacyjnej mogą mieć finalnie niską skuteczność. Nawet obniżenie do zera stawek VAT na żywność, może nie mieć bezpośredniego wpływu na ceny w sklepach. Spowolni to podwyżki, a nie je ograniczy. Wprowadzi też dodatkowe zamieszanie. Nie przewidziano bowiem faktu, że obniżenie stawek VAT na żywność do zera to duże wyzwanie dla handlu. W ciągu miesiąca trzeba przystosować setki tysięcy kas fiskalnych, a gdy za pół roku stawki wrócą do normy – powtórzyć czynność.
Według najnowszych cenników PGNiG za gaz, biznes musi płacić 798 zł (za MWh), czyli o 480% więcej niż rok temu, a jeśli chodzi o energię elektryczną to wzrost ok. 100-200%. Gdy dodamy do tego rosnące obciążenia podatkowe związane z Polskim Ładem, układa się nieciekawy obraz dla przedsiębiorców. Wiele skazuje na to, że 2022 rok będzie dla nich wyjątkowo trudny. A Tarcze Antyinflacyjne może rzeczywiście są w stanie chwilowo spowolnić wzrost cen, natomiast ich wpływ na realne obniżenie inflacji jest raczej iluzją. Zdaniem ekspertów, tarcze w aktualnym kształcie, ograniczą wzrost inflacji CPI w I połowie roku, ale mogą doprowadzić do sytuacji, w której w lipcu sięgnie on nawet 10%!
A jakie jest Wasze zdanie? Jak oceniacie te rozwiązania? Dajcie znać w komentarzach!