Ulga rehabilitacyjna

Ulga rehabilitacyjna – kto może skorzystać?

Z ulgi rehabilitacyjnej mogą skorzystać osoby niepełnosprawne ale nie tylko. Skorzystają z niej także osoby, które mają na utrzymaniu osobę niepełnosprawną. Jeśli poniesione wydatki na rehabilitację, wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych uprawniają do ulgi podatnika — to może, a nawet powinien uwzględnić ją przy obliczaniu podatku. Na początek warto podkreślić kim jest osoba niepełnosprawna?

Będzie to osoba, która posiada formalne zakwalifikowanie do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, albo decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy. Może mieć też orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16. roku życia, wydane na podstawie odrębnych przepisów. Tak jak wspomnieliśmy, rozróżniamy trzy stopnie niepełnosprawności:

• osoba zaliczona do I grupy inwalidzkiej – to osoba, której orzeczono całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji (albo znaczny stopień niepełnosprawności).
• osoba zaliczona do II grupy inwalidzkiej – to osoba, w stosunku do której orzeczono całkowitą niezdolność do pracy albo umiarkowany stopień niepełnosprawności.
• osoba niepełnosprawna pozostająca na utrzymaniu podatnika – to osoba niepełnosprawna, której roczny dochód nie przekracza 12-krotności renty socjalnej obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Osoba będąca dla podatnika: współmałżonkiem, dzieckiem własnym lub przysposobionym, przyjętym na wychowanie, pasierbem, rodzicem, rodzicem współmałżonka, rodzeństwem, ojczymem, macochą, zięciem lub synową.

Co ważne, do dochodów osoby niepełnosprawnej nie zalicza się zasiłku pielęgnacyjnego oraz alimentów na rzecz dzieci małoletnich. Jak również bez względu na wiek, na rzecz dzieci które na podstawie odrębnych przepisów otrzymywały zasiłek, dodatek pielęgnacyjny albo rentę socjalną. Podobnie z dorosłymi którzy nie ukończyli 25 roku życia, uczą się i w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu według skali podatkowej lub dochodów z kapitałów pieniężnych opodatkowanych jednolitą 19% stawką podatku w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Jakie wydatki dają prawo do ulgi rehabilitacyjnej?

Nie każdy wydatek dotyczący osoby niepełnosprawnej uprawnia do odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Jakie wydatki dają takie prawo? Przede wszystkim odliczeniu podlegają te wydatki, które zostały poniesione przez osobę niepełnosprawną lub podatnika mającego na utrzymaniu taką osobę. Co nie oznacza, że będą to wszystkie koszty. Wydatki, które uprawniają do ulgi rehabilitacyjnej zostały wymienione w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych jako wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. Dzielimy je na wydatki limitowane i nielimitowane. Poniżej opisaliśmy je dokładniej.

Wydatki uprawniające do odliczeń dzielą się na:

• wydatki nielimitowane – w tym przypadku odliczeniu podlega cała wydatkowana kwota

• wydatki limitowane – kwotę przysługującego odliczenia oblicza się z uwzględnieniem „górnego” lub „dolnego” limitu kwotowego

Do wydatków limitowanych należą:

• opłacenie przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł,

• utrzymanie psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, tj. odpowiednio wyszkolonego i specjalnie oznaczonego psa, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł,

• używanie samochodu osobowego stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16. roku życia – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł,

• leki, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo. W tym przypadku odliczeniu podlegają wydatki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100 zł.

Odliczeniu nie podlegają wydatki, które w całości zostały sfinansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub z pieniędzy Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo w całości zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Wydatki nielimitowane to wydatki poniesione na:

• adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

• przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb niepełnosprawnego,

• pobyt w turnusie rehabilitacyjnym i odpłatny pobyt na leczeniu uzdrowiskowym

• zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego,

• zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

• zabiegi lekarskie

• opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,

• opłacenie tłumacza języka migowego,

• kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia,

• odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne jak również odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem na turnusie rehabilitacyjnym, w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, jak również na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia.

Tak jak wspomnieliśmy wyżej, te wydatki uprawniają do ulgi rehabilitacyjnej. Jeśli jakiś wydatek nie występuję w katalogu wydatków limitowanych i nielimitowanych, to niestety nie podlega odliczeniu. Poza tym sam fakt istnienia danego wydatku nie jest wystarczający. Konieczna będzie też odpowiednia dokumentacja.

Ulga rehabilitacyjna – niezbędna dokumentacja

Wysokość wydatków na cele rehabilitacyjne jest ustalana na podstawie dokumentów potwierdzających. To może być faktura, rachunek, dowód wpłaty na poczcie, albo potwierdzenie przelewu bankowego o ile wynikają z niego niezbędne informacje odnośnie charakteru wydatku. Potwierdzenie wydatków w postaci odpowiednich dokumentów wydaje się oczywiste. Jednak nie zawsze będzie to konieczne.

Nie będzie takiego przymusu w przypadku wydatków limitowanych związanych z opłaceniem przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa. Podobnie w przypadku wydatków na psa asystującego czy na użytkowanie samochodu. Może się jednak okazać, ze fiskus w pewnym momencie upomni się o informacje. Może na przykład wymagać wskazania z imienia i nazwiska osoby, która pełniła rolę przewodnika albo przesłać certyfikat potwierdzający status psa asystującego. Warto pamiętać, że brak wymogu dokumentowania wysokości określonych wydatków fakturą, rachunkiem lub innym dokumentem, nie pozbawia urzędu skarbowego prawa do zwrócenia się do osoby, która skorzystała z odliczenia o wykazanie, że dany wydatek został faktycznie poniesiony oraz że spełnia pozostałe warunki do zastosowania odliczenia. Także z doświadczenia polecamy je zbierać, nawet jeśli nie ma takiej konieczności.

Jak odliczyć ulgę rehabilitacyjną?

W przypadku wydatków nielimitowanych podatnik odliczając ulgę rehabilitacyjną, może odliczyć całą kwotę faktycznie poniesioną. W przypadkach ograniczonych limitem kwotowym – odliczamy kwotę faktycznie poniesioną ale nie wyższą niż wskazuje dany limit. W przypadku wydatków dofinansowanych ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz wydatków zwróconych podatnikowi w jakiejkolwiek formie – podatnik może odliczyć różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi a kwotą dofinansowaną z tych funduszy. Jeśli chodzi o leki, podatnik odlicza różnicę pomiędzy realnymi wydatkami w danym miesiącu, a kwotą 100 zł. A jak wygląda to od praktycznej strony?

W przypadku ulgi rehabilitacyjnej podatnik może dokonać odliczenia od dochodu podlegającego opodatkowaniu na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, oraz od przychodu podlegającego opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Dokonuje odliczenia w zeznaniu podatkowym PIT-36, PIT-37 lub PIT-28. Należy do nich dołączyć formularz PIT/O – czyli informację o odliczeniach.

Jeżeli w roku podatkowym, wśród wyżej wymienionych dochodów, podatnik uzyskał dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej, najmu lub umów o podobnym charakterze, to z ulgi rehabilitacyjnej może skorzystać już w trakcie roku podatkowego. Dokładniej mówiąc przy obliczaniu zaliczki lub ryczałtu. Odliczeniu od dochodu podlegają te wydatki, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, nie zostały odliczone na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne albo nie zostały zwrócone w jakiejkolwiek formie. I odwrotnie, odliczeniu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne podlegają wyłącznie te wydatki, które nie zostały odliczone od dochodu lub zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Jeśli mimo dzisiejszych wskazówek macie wątpliwości jak odliczyć ulgę rehabilitacyjną, zachęcamy do bezpośredniego kontaktu z naszym biurem rachunkowym. Pomożemy nie tylko w kwestiach podatkowych! Chociaż mamy cichą nadzieję, że dzisiejszy wpis pozwoli Wam zrozumieć ogólne zasady i poprawnie skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Jeśli uznacie go za wartościowy, zachęcamy abyście podzielili się nim ze znajomymi, a najlepiej z osobami niepełnosprawnymi, których ten wątek dotyczy bezpośrednio.