Umowa o pracę to rodzaj dokumentu, który znajduje zastosowanie niemal w każdej firmie, która zatrudnia pracowników. Określa (między innymi) warunki zatrudnienia i charakter pracy. To jednak nie wszystko co musicie o niej widzieć. Dlatego w dzisiejszym artykule podsumowaliśmy najważniejsze informacje na ten temat, w tym obowiązki pracownika, pracodawcy i omówimy wzór umowy o pracę, który na koniec będziecie mogli pobrać i wykorzystać w swojej firmie.
Umowa o pracę – podstawowe informacje
Umowa o pracę zobowiązuje obie strony, czyli pracownika i pracodawcę do wypełniania względem siebie określonych obowiązków. Każda strona ma oczywiście nie tylko obowiązki ale też pewne przywileje i prawa z tym związane. Jeśli chodzi o umowę o pracę, pracownik zobowiązuje się do wykonywania określonego rodzaju pracy pod kierownictwem i na rzecz pracodawcy. Pracodawca natomiast zobowiązuje się zapewnić pracownikowi wynagrodzenie za pracę i stworzyć mu odpowiednie warunki do jej wykonywania. Dokładne warunki współpracy pracodawca i pracownik mogą ustalić indywidualnie. Dniem nawiązania stosunku pracy będzie dzień określony w umowie o pracę jako dzień rozpoczęcia pracy. Jeżeli takiego zapisku w umowie nie ma, stosunek pracy nawiązuje się w dniu zawarcia umowy. A jakie są rodzaje umów o pracę?
Rodzaje umów o pracę:
• umowa o pracę na okres próbny – ma na celu sprawdzić kwalifikacje pracownika. Jest podpisywana na próbę, dzięki czemu pracownik będzie mógł w praktyce zapoznać się z warunkami, organizacją i atmosferą pracy, a pracodawca upewnić się w przekonaniu, że rekrutacja akurat tego kandydata była dobrym posunięciem. Warto pamiętać, że zatrudnienie na podstawie umowy na czas próbny, nie może trwać dłużej niż 3 miesiące;
• umowa o pracę na czas określony – często praktykowana forma zatrudniania na zastępstwo albo pod konkretny projekt;
• umowa o pracę na czas nieokreślony – pod wieloma względami zapewnia największą ochronę przed zwolnieniem, daje najwięcej korzyści pracownikowi, a pracodawcy łatwiej dzięki niej utrzymać w firmie doświadczonych pracowników.
Jeśli szukacie darmowego wzoru umowy zlecenia, wraz z omówieniem i garścią praktycznych wskazówek – zajrzyjcie do naszego poprzedniego artykułu.
Umowa o pracę – omówienie
Zgodnie z Kodeksem pracy umowa musi zawierać zestaw konkretnych informacji zarówno o pracodawcy, jak i o pracowniku. Powinna wskazywać strony umowy, powinna też zostać jasno określona forma zatrudnienia, dokładne informacje o charakterze i zakresie zadań pracownika, jego obowiązki i rodzaj wykonywanej pracy. Kolejna ważna kwestia to miejsce wykonywania pracy. Umowa o pracę powinna zawierać informację na temat tego, gdzie pracownik będzie zobowiązany wykonywać swoje obowiązki zawodowe. Miejsce powinno być tak ustalone, aby pracownik miał możliwość wykonywania zadań w ramach umówionej dobowej i tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Kolejna ważna sprawa to wynagrodzenie za pracę. W umowie trzeba wskazać poszczególne składniki wynagrodzenia, należy też wskazać ile wynosi wynagrodzenie zasadnicze i jak będzie ono uzupełniane premiami, nagrodami i dodatkowymi świadczeniami od pracodawcy (np. system motywacyjny, premie od wyników indywidualnych i zespołu). Wysokość wynagrodzenia powinna uwzględniać przepisy dotyczące płacy minimalnej. Między innymi te mówiące, że wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia ustalonego w danym roku (w 2022 r. jest on na poziomie 3010 zł).
Co ważne, umowa o pracę nie musi określać pełnego wymiaru czasu pracy. Standardowych 8 godzin dziennie i 40 godzin w pięciotygodniowym tygodniu pracy. Wszystko zależy od dokładnej specyfiki stanowiska, charakteru pracy, oraz indywidualnych ustaleń między stronami.
Umowa o pracę, a obowiązki pracodawcy
Umowa o pracę powinna być sporządzona na piśmie. To ważne. Jeżeli umowa nie została zawarta na piśmie, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy, ma obowiązek potwierdzić na piśmie pracownikowi wszystkie istotne ustalenia do co stron umowy, rodzaju oraz jej warunków. Obowiązkiem pracodawcy jest poinformowanie pracownika na piśmie, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę, o: obowiązujących normach czasowych, częstotliwości i terminach wypłat wynagrodzenia za pracę, o wymiarze przysługującego urlopu wypoczynkowego i długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę, Obowiązkiem, który swoją drogą leży też w interesie pracodawcy, jest poinformować (a najlepiej jeszcze potwierdzić) zapoznanie pracownika z regulaminem pracy. Wliczając w to informacje o polityce ochrony danych, uzupełniając dokumenty kadrowe i wszelkie niezbędne formalności związane z wykonywaną przez pracownika pracą.
Przyjęty przez firmę regulamin to dokument, w którym opisane są wszystkie zasady obowiązujące w danej organizacji. Odwołanie się do niego w umowie o pracę oznacza, że pracownik podpisując umowę akceptuje także postanowienia regulaminu. Nie w każdej firmie taki regulamin obowiązuje. Jeśli nie ma go w danej organizacji, wtedy wszelkie zapisy tego rodzaju muszą zostać zamieszczone w dokumencie umowy o pracę.
Ewentualna zmiana warunków umowy o pracę również wymaga formy pisemnej. Podobnie jak jej rozwiązanie. Umowę o pracę można rozwiązać:
- na mocy porozumienia stron,
- za wypowiedzeniem,
- bez wypowiedzenia,
- po upływie czasu, na jaki została zawarta (w przypadku umowy o pracę na czas określony).
Umowa o pracę – wzór do pobrania
Zgodnie z zapowiedzią udostępniamy wzór umowy o pracę, który możecie za darmo pobrać i edytować zgodnie z własnymi potrzebami. Wystarczy kliknąć na poniższą grafikę. Potraktujcie go jako propozycję wyjściową, szablon, a mniej jako gotowiec. Mamy nadzieję, że w zestawie z dzisiejszym krótkim omówieniem nie będziecie mieć z tym większych problemów. A jeśli jednak pojawią się z Waszej strony wątpliwości lub dodatkowe pytania – zachęcamy do bezpośredniego kontaktu z naszym biurem rachunkowym!
