Kilkanaście dni temu, światu został zaprezentowany Polski Ład, czyli program społeczno-gospodarczy Zjednoczonej Prawicy. Z założenia ma być odpowiedzią na kluczowe problemy Polaków, oraz wpisywać się w strategię przezwyciężania skutków pandemii. Brzmi to poważnie i rzeczywiście szereg zapowiadanych zmian jest poważnych. Tak jak i konsekwencje ich wprowadzenia. W dzisiejszym artykule podsumowaliśmy najważniejsze założenia programu, skupiając się przede wszystkim na sytuacji przedsiębiorców i pracowników.
Polski Ład – najważniejsze założenia programu
Czym jest Polski Ład? „Jeśli miałbym jednym zdaniem ująć, czym jest Polski Ład, to powiedziałbym, że jest to wielki program inwestycji w polskie zdrowie, w polską rodzinę, w demografię, w odbudowanie polskiej infrastruktury i potencjału gospodarczego tam, gdzie został on nadwątlony przez COVID-19, a rozbudowanie tam, gdzie cały czas ta infrastruktura potrzebuje rozbudowy” – powiedział premier Morawiecki.
Najważniejszymi obszarami zmian w ramach Polskiego Ładu jest z pewnością służba zdrowia. Wydatki na zdrowie mają zostać podniesione do 6% PKB w 2023 roku i do 7% w kolejnych latach. Ma zostać stworzony specjalny Fundusz Modernizacji Szpitali, nowoczesne Centrum Obsługi Pacjenta. Program zakłada znacznie szersze wsparcie służby zdrowia, jak również poprawienia sytuacji pacjentów. Ile z pomysłów zostanie finalnie wdrożonych i na ile skutecznym rozwiązaniem się okażą – czas pokaże. Podobnie jak z kolejnym podstawowym założeniem, którym jest obniżenie podatków. Jak często bywa (a może zawsze?) do tego rodzaju planów i zapowiedzi warto podejść z dystansem. Polski Ład zakłada m.in. podniesienie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł dla wszystkich pracujących, podniesienie II progu podatkowego, czy wprowadzenie w PIT specjalnej ulgi. Rząd obiecał również (w ramach Polskiego Ładu) likwidację umów śmieciowych, a także wprowadzenie rodzinnego kapitału opiekuńczego w kwocie 12 tys. zł.
Wśród głównych założeń należy wymienić też 500 000 nowych miejsc pracy. Ma być to możliwe dzięki stworzeniu lepszych warunków do inwestycji i rozwoju infrastruktury. Między innymi poprzez stworzenie funduszu Polski Ład o wartości do kilkudziesięciu mld złotych, z którego będą finansowane inwestycje strategiczne oraz inwestycje podnoszące jakość życia Polaków. Między innymi program zwiększający dostępność do finansowania własnego mieszkania (m.in. Państwo ma gwarantować 100 tys. wkładu własnego dla biorących kredyt, ma też pomagać w spłacie kredytu po urodzeniu się dzieci). Kolejne zmiany mają objąć też emerytów.
„W ramach reformy systemu podatkowego emerytury i renty zostaną podwyższone o wysokość podatku dla świadczeń do poziomu 2500 PLN. To zmiana podnosząca o nawet 2000 PLN rocznie świadczenia dla 65 proc. emerytów.”.
Inne ważne założenia programu Polski Ład
- Uregulowanie pracy zdalnej – stworzenie zapisu umożliwiającego świadczenie pracy z dowolnego miejsca, w ramach wykorzystania sprzętu zapewnionego przez pracodawcę, zaś dla ułatwienia organizacji pracy zdalnej propozycja formuły diety lub ryczałtu na pracę zdalną,
- ulga w PIT na powrót z emigracji,
- ograniczenia w stosowaniu „umów śmieciowych”,
- wzmocnienie szans rozwojowych mniejszych miejscowości – system zachęt dla firm, aby we współpracy ze strefami ekonomicznymi otwierały swoje filie w mniejszych miastach zaś Wśród przedsiębiorstw ma być promowana praca zdalna aby pracownicy z mniejszych ośrodków mogli znaczną część pracy wykonywać bez potrzeby dojeżdżania.
- korzystniejsze rozliczanie podatków dla małżeństw,
- większa elastyczność pracy dla rodziców,
- obniżenie podatków dla mikrofirm, których dochody wynoszą do 6 tys. PLN miesięcznie,
- ulga na automatyzację i robotyzację produkcji, mająca zachęcić przedsiębiorców do inwestycji w bardziej efektywne, długoterminowe projekty rozwojowe,
- uproszczenie w rozliczaniu cen transferowych dla holdingów inwestujących w Polsce,
- estoński CIT dla większej liczby firm
- łatwiejszy dostęp do finansowania venture capital
- zerowy PIT dla pracujących seniorów (pracownicy, którzy osiągną wiek emerytalny ale będą kontynuowali pracę, nie zapłacą podatku dochodowego)
W Polskim Ładzie znalazł się też punkt dotyczący budowy elektrowni atomowej w Polsce. Zapowiedziano także budowę farm wiatrowych na morzu. Program zakłada stworzenie rządowego Programu Małej Gazyfikacji Wyspowej i usprawnienie programu Czyste Powietrze. Niestety albo na szczęście, nie znamy jeszcze poszczególnych projektów nowelizacji prawa w tym zakresie, ani ich dokładnego terminu wejścia w życie. Oznacza to, że poszczególne założenia mogą jeszcze ulec modyfikacji. Jesteśmy zdania, że niektóre zdecydowanie powinny. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany dla przedsiębiorców, a jeśli szukacie pełnych informacji i kompleksowego podsumowania – pobierzcie nasze materiały!
Polski Ład – najważniejsze zmiany dla przedsiębiorców i pracowników
Odkąd program Polski Ład ujrzał światło dzienne, wzbudza mnóstwo emocji, żeby nie powiedzieć kontrowersji. Między innymi w środowisku biznesowym. Jednym z głównych zarzutów, z którym niestety się zgadzamy, to głos że na zmianach mogą zyskać najbiedniejsi, natomiast dla firm, przedsiębiorców, samozatrudnionych będą wyjątkowo niekorzystne. Zwłaszcza dla tych, którzy zarabiają trochę więcej. Chodzi tu między innymi o pojawienie się dwóch nowych i wyższych stawek opodatkowania (24,75% oraz 39,75%). Z punktu widzenia przedsiębiorców problematyczne będzie też podniesienie realnego podatku dla działalności gospodarczej z 19% do 28%, z kolei pełne oskładkowanie umów zlecenia (a docelowo również umów o dzieło) doprowadzi do obniżenia kwoty netto przeznaczonej do wypłaty dla zatrudnionych. To nie wszystko. Poniżej przedstawiliśmy najważniejsze zmiany dla przedsiębiorców z krótkim komentarzem.
Zmiany w podatkach
Doczekaliśmy się. Pierwszy raz od 12 lat ma zostać także podniesiony próg podatkowy z 85 tys. do 120 tys. zł. Po wprowadzeniu wspomnianych zmian, dochody objęte stawką 32%. będą obowiązywać powyżej 120 tys. zł. To z pewnością dobra wiadomość, tak jak zmiana kwoty wolnej od podatku. Od lat wynosi dla większości osób 3091 zł. Podniesienie jej do 30 tys. zł (co planowane jest w ramach Polskiego Ładu) będzie oznaczało wzrost o 26 909 zł. W konsekwencji osoby, które zarabiają do 2500 zł miesięcznie będą zwolnione z konieczności płacenia PIT. Nie wiemy jednak czy kwota wolna od podatku po zmianach będzie tak jak dziś degresywna (czyli będzie się zmniejszać wraz ze wzrostem dochodów), czy obejmie wszystkich podatników.
Składka zdrowotna
Teraz przechodzimy do trochę gorszych pomysłów, które zostały przedstawione w programie Polski Ład. Rząd przewiduje wprowadzenie jednolitej dla wszystkich składki zdrowotnej. Liczonej proporcjonalnie do dochodu (9%) bez możliwości odliczania, podobnie jak przy umowie o pracę. W dokumencie wskazano, że zmiana ma zagwarantować wyższe dochody systemu ochrony zdrowia. Dla przedsiębiorców będzie to oznaczało w praktyce podwyższenie podatku o prawie 8%. A zatem przy wyższej kwocie wolnej i wyższym progu będziemy mieć do czynienia z dwiema wyższymi stawkami podatkowymi – tj. odpowiednio 24,75% i 39,75%. Brak odliczenia składki zdrowotnej spowoduje zniwelowanie korzyści dla osób średnio zarabiających oraz wyższe obciążenia dla osób lepiej zarabiających. Do tej pory mając prawo pomniejszyć podatek o 7,75% podstawy wymiaru składki, pozwalało na miesięczne odliczenie na poziomie 328,78 zł (a rocznie będzie to 3945,36 zł).
CIT – kluczowe będą inwestycje
Polski Ład to także pakiet zmian w obszarze podatku dochodowego od osób prawnych. I znowu – nie znamy jeszcze szczegółów, wiemy natomiast, że zmiany w tym obszarze będą skupione na rozwiązaniach, które mają wspomóc inwestycje. Przykładowo wprowadzona ma być ulga na automatyzację i robotyzację. Szersze ma być też zastosowanie ulgi B+R i IP-BOX. Z zapowiedzi wynika też, że większa grupa przedsiębiorców będzie mogła skorzystać z estońskiego CIT. A nowością ma być specjalna ulga dla firm, które zdecydują się wejść na giełdę (IPO).
Zmiany w VAT
Z zapowiedzi przedstawionych w ramach Polskiego Ładu wynika, że najmniej liczna grupa zmian podatkowych zostanie wprowadzona w VAT. Zapewne wynika to z faktu, że wszelkie zmiany w VAT muszą być konsultowane na poziomie unijnym, (VAT jest podatkiem zharmonizowanym), co mogłoby oznaczać komplikacje i znaczne wydłużenie procedury nowelizacji regulacji krajowych. Wiemy, że w VAT prawdopodobnie pojawią się grupy podatkowe VAT. Być może na wzór tych, które dziś funkcjonują w obszarze CIT. Wśród zapowiadanych zmian pojawiło się: brak VAT dla transakcji w ramach grup kapitałowych. Druga zmiana to opcjonalne opodatkowanie instytucji finansowych. Być może z czasem pojawi się zmian w VAT, zwłaszcza, że w założeniu mają być zachętą do inwestowania. A czy rzeczywiście tak się stanie – przekonamy się zapewne już niebawem.
Polski Ład – podsumowanie
Polski Ład to bardzo rozbudowany zbiór różnego rodzaju pomysłów i koncepcji funkcjonowania naszego kraju do 2030 roku. Mimo, że od ogłoszenia głównych założeń pojawiło się dużo pytań, wątpliwości – na tę chwilę nie znamy ani konkretnych odpowiedzi, rozwiązań, nie znamy też planowanego terminu ich wdrożenia. Z punktu widzenia przedsiębiorców, Polski Ład może okazać się mało korzystny, a wręcz szkodliwy, pomimo iż jawi się jako wsparcie i pomoc dla sektora prywatnego. Program podatkowy zakłada poprawę sytuacji osób o dochodach minimalnych, co byłoby pozytywną informacją, gdyby nie jednoczesne zwiększenie innych obciążeń podatkowych i składkowych.
Dla przykładu – składka zdrowotna która staje się podatkiem płaconym od wysokości dochodu, będzie powodować wzrost obciążeń dla przedsiębiorców z 19% na 28%, a dla osób uzyskujących dochody z działalności osobistej z 32% na 41%. Z prezentowanych założeń wynika, że dla osób osiągających dochody powyżej 8.000 zł/mies. wzrosną obciążenia, zarówno osób pracujących na umowach o pracę, cywilnoprawnych, jak i prowadzących własną działalność gospodarczą. Pogłębi to niesprawiedliwe opodatkowanie, w zależności od rodzaju źródła przychodów.
Najwyżej opodatkowane dochody z własnej pracy (działalności osobistej), będą jeszcze mocniej obciążone daninami publicznoprawnymi. Polski Ład to też prawie 50% wzrost obciążeń dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Nie dziwi zatem dlaczego program wzbudza takie emocje, mimo, że jeszcze nie ma finalnego kształtu. Już dziś osoby prowadzące działalność zastanawiają się czy nie warto zawiesić działalności gospodarczej, albo przekształcić ją w inną formę. Warto uważnie śledzić rozwój sytuacji i monitorować dalsze prace nad programem.
Ze swojej strony też na pewno będziemy informować Was na bieżąco. Obserwujcie naszą aktywność w social mediach, odwiedzajcie naszą stronę, zapiszcie się do newslettera i trzymajcie rękę na pulsie!